Lớn lên trong sự giáo dục của người cha, cậu bé đam mê những con số, làm chủ từ lúc 16 tuổi, trở thành ông vua trong ngành chứng khoán, một huyền thoại với nhiều đức tính tốt đẹp.
WARREN BUFFETT HUYỀN THOẠI ĐẦU TƯ VÀ ĐẾ CHẾ BERKSHIRE HATHAWAY HÙNG MẠNH
Warren Buffett là một huyền thoại trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, ông bộc lộ tài năng từ khi mới hơn 5 tuổi, ngoài 30 tuổi ông đã trở thành một triệu phú, trong nhiều năm liền ông luôn khiến thế giới phải ngạc nhiên về những quyết định đầu tư của mình. Hiện nay Warren Buffett là một trong những tỷ phú giàu nhất thế giới và cùng với Bill Gates cả hai đang dùng tiền của mình để khiến thế giới tốt đẹp hơn.
LỚN LÊN TRONG SỰ GIÁO DỤC TUYỆT VỜI CỦA NGƯỜI CHA
Warren Buffet sinh ngày 30/8/1930, tại Omaha, Nebraska, Hoa Kỳ. Ông là con thứ trong gia đình có ba chị em. Ông chào đời sớm 5 tuần và thiếu cân, tuổi nhỏ ông rất yếu ớt hay mắc bệnh có lần cậu bé nhập viện vì một cơn sốt không rõ nguyên nhân, các bác sỹ đã cắt bỏ ruột thừa nhưng cậu bé vẫn yếu, các bác sĩ sợ rằng cậu bé không qua khỏi.
Cha Warren là ông Howard Bufet là một nghị sĩ Mỹ phục vụ trong 4 nhiệm kỳ và cũng là một nhà môi giới chứng khoán. Ông làm việc chăm chỉ để nuôi sống gia đình sở hữu tại công ty môi giới riêng, cha ông là một người đạo đức có ý thức về bản thân và còn có lòng tin tôn giáo mạnh mẽ. Từ khi còn bé ông Howard luôn xem Warren là một xem là trưởng thành luôn tin tưởng Warren ủng hộ con trai trong mọi việc làm, mặc dù Warren rất giống mẹ ở tính cách hoạt bát, nhưng thế giới đối với cậu lại xoay quanh người cha. Nhiều người cho rằng chính công việc và sự dậy dỗ tuyệt vời của người cha tạo ra một thiên tài trong giới tài chính sau này.
CẬU BÉ ĐAM MÊ NHỮNG CON SỐ
Khi còn bé vào những buổi chiều Warren và người bạn thân Bob Rusell thường ngồi trước cửa nhà trông ra một đại lộ đông đúc của gia đình Rusell và ghi lại biển số của những chiếc xe đi ngang qua khi trời tối cả hai cùng vào nhà và mở đến xem mỗi tờ xuất hiện bao nhiêu lần và điền vào cuốn vở dầy đặc những chữ số cứ như thể cả hai nắm giữ câu trả lời cho những câu đố trong quyển sách toán học.
Lên 5 tuổi Warren mở một quầy bán kẹo cao su trên vỉa hè nhà mình và bán kẹo Chiclet cho người đi đường và sau đó cậu chuyển sang bán nước chanh nhưng không phải trên con đường yên ắng của nhà mình mà là trước nhà Rusell nơi có nhiều người qua lại hơn. Khi lên 6 tuổi gia đình Buffett có một chuyến nghỉ mát hiếm hoi, ông đã mua một lốc 6 lon Coca với giá 25 xu và bán chúng với giá 5 xu mỗi lon kiếm lời trong khi những đứa trẻ khác đang rong chơi.
Lúc 9 tuổi Warren và Rusell đi đếm nắp chai từ những máy bán soda tại trạm xăng, đây không phải là trò chơi ngớ ngẩn của trẻ con mà là một loại nghiên cứu thị trường thô sơ, ý tưởng của họ là tìm nhãn hàng nào có doanh số bán ra nhiều nhất, công ty nào là công ty tốt nhất. Ở cái tuổi mà rất ít đứa trẻ có thể hiểu được công ty là gì thì Warren được xem hàng tá các cục giấy của cha mình vốn là một nhà môi giới chứng khoán cậu bày chúng ra la liệt trên sàn nhà và giải mã các kí hiệu từng công ty mà cha mình đã đánh dấu.
Ở nhà Warren đã tự mình vẽ những biểu đồ giá cổ phiếu cho mình, cậu theo dõi sự lên xuống của chúng và mê mẩn với ý tưởng giải mã được quy luật. Khi 11 tuổi cậu quyết định mua 3 cổ phiếu của công ty Cities Service và 3 cổ phiếu nữa cho chị gái Doris với giá 36 đô-la. Khi cổ phiếu Cities Sevies tăng 40 đô-la Warren quyết định bán ra và thu về một khoản lãi thực nhưng ngay sau đó giá của cổ phiếu này leo lên tầng 200 đô-là đó chính là bài học đầu tiên về sự kiên nhẫn cho vị tỷ phú tương lai.
Một lần nọ khi ăn súp ở nhà bà một người bạn làm ăn của cha mình ông Warren tuyên bố rằng sẽ trở thành tỷ phú trước tuổi 30 và nếu không làm được thì sẽ nhảy từ tòa nhà cao nhất Omaha xuống. Bà Mary Falk khiếp sợ và bảo Warren không được nhắc lại điều đó nữa. Bà hỏi cậu bé: “Warren tại sao cháu lại muốn kiếm nhiều tiền đến như vậy?” Warren đã trả lời:” Cháu không muốn tiền mà cháu muốn tận hưởng niềm vui khi kiếm được tiền và nhìn chúng sinh sôi nảy nở”.
LÀM CHỦ TỪ LÚC 16 TUỔI
Khi đang học năm cuối của trường trung học Warren Buffett còn đặt mua một máy bắn đạn cũ tại tiệm hớt tóc ở đại lộ Wincosin để kiếm tiền từ những người thuê nó chơi. Ông đến gặp người chủ cửa tiệm và người này đồng ý với tỷ lệ ăn chia 50/50 hết ngày đầu tiên họ kiếm được 14 đô-la chỉ sau một tháng, Warren và Danly đã nhanh chóng lắp them máy tại cửa tiệm khác, và sau đó là bảy máy, ngây ngất trước thành công Warren đã nghĩ ra một tên cho công việc kinh doanh của mình. Ngoài máy chơi game, ông cũng kinh doanh rửa xe và giao báo, trước đến tại trường ĐH Wharton ông kiếm được 9 ngàn 800 đô-la thời bấy giờ chính lúc này ông đã lên kế hoạch theo đuổi 1 sự nghiệp không chỉ kinh doanh mà chuyên hẳn sang đầu tư. Năm 1950, sau khi ông tốt nghiệp trường ĐH Nebraska, ông tiếp tục đăng kí học trường kinh doanh Columbia thuộc ĐH Columbia. Năm 1951, ông nhận bằng thạc sĩ kinh tế của ĐH Columbia
BEJAMIN GRAHAM NGƯỜI THẦY ĐẦU TIÊN
Thực ra, Warren Buffett đến học tại trường Columbia là vì ở đây có giáo sư Graham đang dậy môn cổ phiếu. Ông giáo sư này cho ông những công cụ cần thiết khám phá thị trường và phương pháp tiếp cận nó phù hợp với tính cách của Buffet. Graham chính là người trao cho Buffett tấm bản đồ đáng tin cậy của thị trường chứng khoán. Ông đưa ra một cơ sở có lý luận trong việc lựa chọn cổ phiếu đầu tư thứ trước đây vốn là một thứ không có nền tảng khoa học giống như trò cá cược. Một trong những bài tập mà Graham yêu cầu Buffett là nghiên cứu những cổ phiếu được giao dịch dưới giá 5 đô-la, từ đó ông đã học được phương pháp đọc được các bản báo cáo tài chính bằng cách nào để phát hiện ra gian lận hay nói chính xác là làm thế nào để xác định giá trị hợp lý của một công ty khi khai thác những tài liệu do chính nó phát hành. Năm 1950, Graham có cả thảy 20 sinh viên. Hầu hết các sinh viên này đều lớn tuổi hơn Buffet.
ĐẦU TƯ GIÁ TRỊ LỐI ĐI RIÊNG CỦA WARREN BUFFETT
Sau khi có bằng thạc sĩ vào năm 1951, Buffet đã trở về trong khoảng thời gian này ông đã kết hôn và bắt đầu có một cuộc sống gia đình hạnh phúc. Cuối cùng, Graham đã thay đổi suy nghĩ vào năm 1954 ông mời Buffett làm việc ở New York ở đây ông có cơ hội tạo dựng sự nghiệp dựa trên những lý thuyết đâu tư mà ông đã học được từ Graham, đầu tư giá trị theo Graham là tìm kiếm giá trị cổ phiếu được bán hạ giá khác thường với mức giá trị thực tế và kiếm được lợi nhuận từ sự chênh lệch giá. Buffett đã tiếp thu kinh hoa nhưng đã cải tiến nó, không giống Graham ông muốn xem cả bên ngoài những con số quản lý của công ty cũng như lợi thế cạnh tranh công ty trên thị trường. Trong thực tế, Warren Buffett còn là người đi trước nhiều vấn đề khác nữa, Graham luôn làm cho nhân viên của mình hết sức kinh ngạc, trước khả năng đọc nhanh với hàng cột số và chỉ ra những nỗi sai Buffett còn nhanh hơn nữa một người đồng nghiệp nhận xét rằng Warren Buffett thông minh nhưng lại rất khiêm tốn, anh ấy chính là một Graham thứ hai.
TRỞ THÀNH TRIỆU PHÚ
Đến cuối năm 1957, Warren Buffett điều hành 5 công ty hợp danh có tổng giá trị là 500.000 đô la. Trong năm đầu tiên lợi nhuận danh mục đầu tư của ông tăng 10%, lợi nhuận của các công ty tăng 41% và năm 1958 và số tiền đầu tư ban đầu tăng gấp đôi. Năm 1962, công ty Buffett Partnership mua một phần nhỏ của công ty may Bershire Hathaway Inc. tại New Bedford với giá 7,6 đô la/ cổ phiếu đó là loại cổ phiếu giá rẻ hấp dẫn các học trò của Graham nhưng Buffett đang dần trở lên táo bạo hơn Graham, ông sẵn sàng mua nhiều một loại cổ phiếu hoặc giữ cổ phiếu thật lâu.
Năm 1963, Berkshire Hathaway bị thua lỗ và phải bị đóng cửa nhiều nhà xưởng, do thị trường dệt may chuyển biến xấu. Tuy nhiên diễn biến xấu nhưng ông vẫn tiếp tục mua cổ phiếu của Berkshire phần lớn dần lắm được kiểm soát công ty, nguyên nhân chính được cho là ông có mâu thuẫn với CEO thất hứa trong việc mua lại cổ phiếu của ông. Sau khi Buffett nắm quyền và cải cách, Berkshire Hathaway thậm chí tiếp tục mở rộng thêm 2 mảng kinh doanh nữa là bảo hiểm và ngân hàng, sau đó lợi nhuận từ danh mục đầu tư của ông đã tăng tới mức 39%. Đến năm 1964, Buffett đã sở hữu khối tài sản gần 4 triệu đô la Mỹ, quản lý 22 triệu đô la và trở thành triệu phú khi mới ngoài 30 tuổi.
ĐẾ CHẾ BERKSHIRE HATHAWAY HÙNG MẠNH
Năm 1972, Berkshire Hathaway sở hữu danh mục đầu tư có giá trị 100 triệu đô la trong đó ông giành 17 triệu đô la dùng để đầu tư vào cổ phiếu và phần còn lại thì Buffett đầu tư vào trái phiếu, sau đó giá cổ phiếu của Berkshire tăng 290 đô la, giúp ông có tổng giá trị tài sản lên tới 140 triệu đô la. Buffet còn tham gia vào ban giám đốc tờ báo Whashington Post vào năm 1974 và cứu tờ báo này khỏi bị kịch kinh doanh. Từ năm 1974- 1985 Whashington Post đã thu được lợi nhuận 23 cent cho mỗi đô la trong khi đó những tờ báo cạnh tranh chỉ thu được 19 cent.
Vốn đầu tư 10 triệu của Berkshire và Whashington Post nay có giá trị là 205 triệu đô la. Năm 1986 Berkshire Hathaway đạt kỉ lục 3000 đô la cho một cổ phiếu. Trong 20 năm Buffett nắm quyền, giá cổ phiếu Berkshire đã tăng 167 lần trong khi chỉ số Dow chỉ tăng gần gấp đôi hơn nữa Buffett từ chối bán dù chỉ là một chút trong số cổ phiếu của mình tại Bershire vì ông nghĩ rằng nếu bán đi ông không được hưởng lợi nhuận từ sự tăng trưởng phi thường của Berkshire. Trên phố Wall, người ta kính sợ Warren Buffett nhưng ông vẫn chỉ là một vị tỷ phú với đức tính giản dị và tiết kiệm.
TRỞ THÀNH ÔNG VUA CỦA NGÀNH CHỨNG KHOÁN
Vào đầu thập niên 90, Warren Buffett liên tiếp đạt hết thành công này tới thành công khác, mặc dù vẫn có tin đồn về nền hòa bình vĩnh cửu sau sự sụp đổ của Liên Xô. Buffett còn mua cổ phiếu của các thương hiệu như Coca Cola, Gillet… và ba công ty sản xuất giày ở New England. Cổ phiếu của Gillett tăng vọt lên 74 đô la, Coca Cola leo lên mức 51 đô la và Capital Cities cũng tăng lên mức 85 đô la.
Năm 1993, Buffett trở thành là tỷ phú giàu nhất nước Mỹ dù 1 năm sau ông đánh mất danh hiệu này vào tay Bill Gates. Nhưng cổ phiếu của Berkshire Hathaway vẫn tăng kỷ lục giúp tăng giá trị tài sản của Warren Buffett lên 9,7 tỷ đô la. Trong vòng 30 năm từ khi khởi sự cổ phiếu của Warren đã tăng với tốc độ 26,77%/năm. Hiện nay, thời điểm 2023 cổ phiếu Berkshire Hathaway hạng A đang tăng cổ phiếu đắt đỏ nhất tại Mỹ khi giao dịch ở mức quanh 500.000 USD/CP mức giá khủng này xuất phát một phần từ quyết định không phân tách cổ phiếu của Warren Buffett. Tính đến năm 2019, Buffett có tổng giá trị tài sản lên đến 82 tỷ đô la và luôn nằm trong top 3 người giàu nhất thế giới.
MỘT HUYỀN THOẠI VỚI NHIỀU ĐỨC TÍNH TỐT ĐẸP
Warren cho rằng, nếu đóng góp từ thiện vào môi trường, giáo dục và sức khỏe, sẽ tạo ra nhiều lợi ích cho cộng đồng hơn bất kì một hành động từ thiện nào khác. Năm 2008 khi ông trở thành người giàu nhất thế giới với tài sản do tạp chí Post ước tính 62 tỷ Bill Gates thì ngay năm sau Bill Gates đã giành lại vị trí số 1 của mình và Buffett ở vị trí số 2. Năm 2010, Buffett và Bill Gates trích phân nửa tài sản của mình để lập ra quỹ “Cam kết cho đi”.
Không những là một tỷ phú thế giới, một nhân vật trong kiệt xuất trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán, ông còn được biết đến là một người giản dị, lạc quan và yêu đời.
Tham khảo tổng hợp các nguồn.